Đối với hầu hết chúng ta, thỉnh thoảng thức dậy với một nốt mẩn ngứa là hoàn toàn bình thường. Chúng ta sẽ nghĩ rằng đó là do muỗi chích, kiến cắn hay thậm chí có thể là rệp. Nhưng nếu bạn đã từng nhìn thấy một con gián đi vào nhà, bạn có thể sẽ hơi lo lắng và tự hỏi: Liệu gián có cắn không? Đó là một câu hỏi hay. Các chuyên gia sẽ giúp bạn tìm ra câu trả lời.
Gián có cắn không?
Gián là loài vật gây khó chịu, nhưng thông thường chúng rất ít khả năng cắn bạn hoặc vật nuôi của bạn. Dini Miller, tiến sĩ, giáo sư côn trùng học đô thị cho biết: “Chúng không có lý do gì để làm vậy. Miệng của chúng không thể xuyên qua da người.”
Trên thực tế, những cú “cắn” của gián vào người chỉ được ghi nhận một vài lần trong suốt lịch sử. Một là ở các bệnh viện thuộc Liên Xô cũ, nơi người ta có những vết thương hở nghiêm trọng mà gián sẽ ăn. Một trường hợp khác là khi gián được vận chuyển trên tàu của những người bị bắt làm nô lệ và được cho là đã cắn móng chân của những người trong môi trường đó. Tiến sĩ Coby Schal, người đứng đầu Phòng thí nghiệm Schal tại Đại học Bang North Carolina, nơi tập trung vào nghiên cứu về gián cho biết: “Nhưng rất nhiều loại báo cáo như thế này chỉ mang tính giai thoại và không có cơ sở chứng minh”.
Tại sao gián cắn?
Những con gián bị thôi thúc bởi thức ăn và chúng luôn tìm kiếm thức ăn, đặc biệt là trong thời điểm khan hiếm. Miller cho biết tài liệu gần đây nhất về những vết “cắn” của gián là ở một khu nhà thu nhập thấp, nơi những đứa trẻ sơ sinh đi ngủ vào ban đêm với thức ăn còn sót lại trên miệng, gián có thể bò lên và bắt đầu cố ăn. Miller nói: “Sẽ không có con gián nào lao ra và cắn bạn.”
Vết cắn của gián trông như thế nào?
Có rất ít tài liệu về các vết cắn của gián vì chúng cực kỳ hiếm. Vì vậy, rất khó để mô tả chúng trông như thế nào. Như Miller đã chỉ ra, chúng có các răng hàm nhỏ có thể cố gắng làm rách da, nhưng nếu một con gián cố ăn thịt người trong thời kỳ khan hiếm thức ăn, nó có thể gây kích ứng nhẹ.
Như đã nói, nếu bạn tình cờ phát hiện ra vết cắn, điều quan trọng là phải xác nhận loại côn trùng gây ra vì nhiều khả năng đó là một loài khác.
Gián trông như thế nào?
Mặc dù có nhiều loại gián khác nhau, nhưng chúng đều có những đặc điểm giống nhau nhất định. Tiến sĩ Scott O’Neal, một nhà nghiên cứu côn trùng học đô thị tại Đại học Nebraska cho biết: “Tất cả chúng thường phẳng và có hình bầu dục nếu bạn chỉ nhìn chúng từ trên cao”.
Gián thường có màu nâu đỏ và có ba phần cơ thể chính: bụng (là lưng của con gián), ngực (là nơi gắn chân và cánh) và đầu (là nơi bạn sẽ tìm thấy mắt và râu rất dài). Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc xác định một con gián, một điều khiến chúng khác biệt với các loài côn trùng khác là không thể nhìn thấy đầu của chúng. “Đầu được giấu bên dưới”, O’Neal cho biết.
Gián có mang và lây truyền mầm bệnh không?
Ngay cả khi gián không cắn bạn, chúng vẫn có thể gây hại cho bạn, cả trực tiếp và vô tình. Đầu tiên, gián mang rất nhiều vi khuẩn trên người, trong ruột và hệ tiêu hóa của chúng. Cuối cùng, những con gián sẽ đào thải những vi khuẩn đó. Và trong khi một số vi khuẩn này hoàn toàn vô hại, những vi khuẩn khác có thể gây bệnh, có nghĩa là chúng có khả năng gây bệnh cho con người. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), mặc dù không có nhiều bằng chứng cho thấy mối liên hệ giữa gián với các đợt bùng phát dịch bệnh cụ thể, nhưng loài gây hại này đã được phát hiện mang vi khuẩn salmonella và vi rút bại liệt.
Vấn đề là, trong nhà của chúng ta, gián thường di chuyển giữa phòng tắm và nhà bếp, vì chúng cần nước và thức ăn. Tiến sĩ Schal nói rằng: “Khi chúng ta đi vệ sinh và vào bếp, chúng ta rửa tay. Còn gián thì không. Vì vậy, gián có thể tiếp xúc với phân, có thể tiếp xúc với vật liệu hữu cơ, và sau đó từ đó đi vào nhà bếp, ví dụ, dẫm lên đồ dùng hoặc thậm chí là thức ăn của chúng ta”.
Vì vậy, nếu con gián tiếp xúc với thứ gì đó như MRSA – một loại vi khuẩn đa kháng thuốc – thì đó có thể là một vấn đề lớn. Schal cho biết: “Nếu chất đó được truyền sang thức ăn của chúng ta và cuối cùng là con người, điều đó có thể tạo ra một nguy cơ sức khỏe rất lớn”.
Tiến sĩ Schal cho biết thêm rằng gián tạo ra rất nhiều chất gây dị ứng, trong đó có nhiều chất tác động đến con người. Điều đó có thể có hại vì nếu bạn đã tiếp xúc với những chất gây dị ứng này trước đó, thì việc tiếp xúc sau đó có thể gây ra phản ứng hen suyễn. Schal nói: “Nó có thể rất nghiêm trọng, và thậm chí có thể dẫn đến sốc phản vệ”.
Cuối cùng, gián có thể gây hại gián tiếp cho bạn bằng các loại thuốc diệt côn trùng mà bạn sử dụng để tiêu diệt chúng. Nhiều loại trong số đó – đặc biệt là thuốc xịt – thường được sử dụng không đúng cách. Schal giải thích: “Mọi người không biết cách sử dụng những sản phẩm này. Bằng cách lạm dụng chúng, họ làm ô nhiễm môi trường, gây ô nhiễm cho bản thân. Kết quả là họ có thể gặp các nguy cơ về sức khỏe do thuốc trừ sâu hơn là do côn trùng”.
Cách diệt gián (an toàn)
Cách tốt nhất để đuổi gián là sử dụng bả gián, là công thức gel đựng trong týp hoặc lọ. Rất may mắn là bạn có thể dễ dàng mua chúng với giá tương đối rẻ. Chẳng hạn đây là một số loại thuốc diệt gián trên Shopee mà bạn có thể tham khảo.
Chỉ cần đặt các miếng mồi ở những khu vực bạn từng thấy gián xuất hiện. Rất có thể, đó sẽ là trong phòng tắm hoặc nhà bếp của bạn, nơi gián thường được tìm thấy nhất.
“Vào ban đêm, những con gián xuất hiện và chúng kêu lên,’Chà, thật là một miếng mồi ngon’. Và chúng bắt đầu ăn mồi này, mồi có chứa thuốc trừ sâu, và thuốc diệt côn trùng sẽ giết chết con gián. Điều đó cực kỳ hiệu quả.”, Schal cho biết.
Nói tóm lại, mặc dù gián chắc chắn là một mối phiền toái, nhưng bạn có thể yên tâm khi biết rằng chúng sẽ không cắn bạn. Và chúng có thể bị loại khỏi cuộc sống của bạn chỉ với một vài bước đơn giản.
Theo Prevention.