Gan là cơ quan lớn giữ vai trò quan trọng cho sự sống của chúng ta. Nó được ví như “nhà máy thải độc” lớn nhất của cơ thể. Do vậy, việc bảo vệ gan khỏi những tác hại từ bên ngoài là vô cùng cần thiết. Dưới đây là một số thực phẩm gây hại cho gan mà bạn nên hạn chế sử dụng.
Những thực phẩm có thể “phá nát” gan khỏe mạnh của bạn
Thịt đỏ
Với hàm lượng protein phong phú, thịt đỏ là loại thực phẩm cần thiết trong chế độ ăn mỗi ngày của con người. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy rằng việc cắt giảm lượng thịt đỏ trong khẩu phần ăn sẽ giúp bạn có một lá gan khỏe mạnh hơn.
Đường
Nhiều người thường cho thêm đường vào món ăn để thu hút trẻ nhỏ, cũng có người ăn cơm với đường. Mặc dù, ai cũng biết ăn nhiều đường sẽ gây hại cho răng miệng, nhưng ít ai biết nó còn gây ra hậu quả nghiêm trọng hơn thế. Tiêu thụ quá nhiều đường có thể gây hại gan.
Tại gan, đường fructose sẽ được chuyển hóa và một phần trở thành các giọt chất béo. Nếu sử dụng của nhiều đường tinh luyện và si-rô có hàm lượng fructose cao, chất béo sẽ tích tụ trong gan và gây ra các bệnh lý về gan.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng đường có thể gây hại gan tương đương với bia rượu, ngay cả khi bạn không bị thừa cân. Do đó, hạn chế ăn các thực phẩm chứa nhiều đường như bánh, kẹo ngọt là giải pháp tốt nhất để bảo vệ sức khỏe.
Măng tươi
Măng tươi là thực phẩm quen thuộc đối với người Việt. Tuy nhiên, trong măng có chất có thể gây ngộ độc cho người sử dụng, thậm chí gây nguy hiểm tính mạng. Măng tươi chứa hàm lượng cyanide rất cao (khoảng 230 mg trong 1 kg măng củ).
Cyanide khi đi vào dạ dày, dưới tác động của các enzyme tiêu hóa sẽ biến thành axít cyanhydric (HCN), là một chất cực độc với cơ thể, gây hại cho gan.
Đồ nướng, rán
Đồ nướng, rán mang hương vị hấp dẫn nhưng lại gây hại cho gan. Chúng thường được tẩm nhiều gia vị, trong đó có đường và được nướng hoặc chiên rán ở nhiệt độ cao. Quá trình này có thể gây ra các hoạt chất gây hại cho gan, khiến gan phải làm việc nhiều hơn để xử lý các chất độc… Lâu dần có thể gây ra các bệnh lý mạn tính ở gan.
Nội tạng động vật
Nội tạng động vật là một trong những món ăn bình dân được nhiều người Việt yêu thích. Tuy nhiên nó chứa khá nhiều chất béo và cholesterol không có lợi cho sức khỏe. Ăn nhiều nội tạng động vật sẽ làm giảm thiểu hoặc ức chế sự bài tiết mật khiến gan không thể thanh lọc được các chất béo và làm tăng gánh nặng chuyển hóa cho gan.
Đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn
Những thực phẩm này chứa nhiều chất béo, hàm lượng calo rất cao. Ăn chúng thường xuyên không chỉ làm tăng nguy cơ bị béo phì, tích tụ mỡ thừa trong cơ thể mà còn làm tăng gánh nặng cho tế bào gan. Lâu dần có thể làm khả năng chuyển hóa chất béo của gan bị suy giảm và dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ.
Những thực phẩm người bị bệnh gan nên tránh xa
Đặc biệt với những người bệnh gan thì ngoài những thực phẩm trên ra thì nên tránh xa những loại thực phẩm sau:
Thịt dê
Thịt dê là thực phẩm có tính nóng, ngọt và có hàm lượng protein, lipid cao. Vì vậy, nếu người bị bệnh gan ăn quá nhiều thực phẩm này sẽ khiến gan hoạt động tích cực và tạo thêm gánh nặng cho gan. Làm cho gan không thể hoàn thành nhiệm vụ trao đổi chất và đào thải các chất độc ra khỏi cơ thể. Bởi vậy những người mắc bệnh gan tuyệt đối không nên ăn thịt dê để đảm bảo gan một cách tốt nhất bạn nhé
Gừng
Gừng là thực phẩm rất tốt đối với mọi người, nhưng do gừng có chứa nhiều volatile khi biến chất sinh ra chất safrole gây nên biến tính xấu, không tốt đối với những người bệnh gan, đặc biệt là viêm gan. Nó làm hoại tử tế bào gan và gây ảnh hưởng cho gan dẫn đến chứng gan nặng bị bất bình thường, làm cho bệnh viêm gan ngày càng trở nên xấu đi.
Tỏi
Chất volatile trong tỏi nó làm ảnh hưởng giảm số lượng hồng cầu và huyết sắc tố trong máu. Từ đó có thể dẫn tới hiện tượng thiếu máu và gây bất lợi cho những người mắc bệnh viêm gan.
Tôm
Tôm là thực phẩm rất giàu chất đạm, có tác dụng bổ thận tráng dương và rất giàu chất dinh dưỡng tốt cho cơ thể. Tuy vậy đối với những người mắc bệnh gan thì đây là thực phẩm không tốt chút nào, vì do tôm có hàm lượng cholesterol cao dẫn đến những ảnh hưởng không tốt đối với những người mắc bệnh gan và đặc biệt là những người bị bệnh viêm gan.
Rượu, bia
Các loại thức uống có cồn hấp thụ trực tiếp vào máu chứ không cần phải thông qua quá trình tiêu hóa như các loại thức ăn khác. Chính vì vậy, uống càng nhiều rượu càng khiến gan phải lọc thải nhiều hơn, gây bất lợi cho gan.
Muối ăn
Ăn quá nhiều muối làm tăng huyết áp và cũng có thể dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ. Do đó, cần tuyệt đối hạn chế các món ăn nhiều muối như thịt xông khói và xúc xích, các loại mắm.
Thịt mỡ
Người bệnh gan cần giảm các chất béo, hạn chế ăn các món rán, chứ không phải kiêng hẳn chất béo. Một nghiên cứu cho thấy: ăn nhiều chất béo cùng với giảm protein và bột đường làm gia tăng quá trình xơ gan ở người viêm gan siêu vi C.
Trong khi đó, một nghiên cứu khác chứng minh chất lecithin có nhiều trong lòng đỏ trứng gà và đậu mè các loại chứa nhiều acid béo, omega-3 rất cần cho người bị bệnh về gan mạn tính kể cả viêm gan siêu vi A, B, C.
Những thực phẩm tốt cho gan
Khổ qua
Khổ qua từ lâu được biết đến là thực phẩm tốt cho gan, mật. Ngoài ra khổ qua còn có nhiều công dụng khác như hạ đường huyết, ngăn ngừa sỏi thận, hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường miễn dịch cho cơ thể. Trong đời sống thường ngày, có thể dùng khổ qua để ép làm nước uống hoặc chế biến như một loại thức ăn làm mát gan.
Củ dền
Có thể nói củ dền là một trong những thực phẩm tốt cho gan, nhất là với người viêm gan B nhờ chứa chất chống oxy hóa mạnh. Ngoài ra, trong củ dền còn có chứa nhiều vitamin như A, B, C và các khoáng chất như Magie, canxi, kali, iốt, acid folic… và chất xơ. Củ dền có nhiều tác dụng như khử độc gan, giúp tái sinh các tế bào gan bị tổn thương, giảm sưng đau. Có thể dùng củ dền để nấu canh, hầm xương hoặc ép làm nước uống.
Bưởi
Bưởi là một loại quả khá dân dã và quen thuộc, không chỉ giàu vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch. Bưởi còn được xem là một trong những thực phẩm tốt cho gan nhờ chứa chất chống oxy hóa naringenin và naringin giúp bảo vệ gan một cách tự nhiên.
Trà
Uống trà từ lâu đã trở thành thói quen sinh hoạt thường nhật của nhiều gia đình Việt. Uống trà không chỉ là thú vui tao nhã còn mang đến nhiều lợi ích sức khỏe: ngăn ngừa bệnh tim mạch, ung thư, giảm căng thẳng… Trong trà xanh có nhiều chất chống oxy hóa, cải thiện nồng độ men gan, giảm căng thẳng và chất béo tích tụ trong gan.
Rau xanh
Các loại rau xanh như: rau diếp cá, rau khoai lang, rau xanh họ nhà cải như: bông cải xanh, cải bó xôi,…vốn khá quen thuộc với chị em nội trợ. Trong các loại rau xanh này chứa một lượng lớn vitamin A, C, K, canxi và chất chống oxy hóa, có tính chống viêm. Đưa các loại rau xanh này vào chế độ ăn hằng ngày có thể giúp bảo vệ gan, “nâng cao” sức khỏe gan.
Theo Tiền Phong (https://tienphong.vn/nhung-thuc-pham-pha-nat-gan-nhanh-hon-bia-ruou-toan-mon-quen-thuoc-tren-mam-com-cua-nguoi-viet-post1467639.tpo).
